Zaburzenia hormonalne mogą mieć ogromny wpływ na rozwój dziecka, dlatego kluczowe jest szybkie reagowanie na wszelkie niepokojące sygnały. Żeby było to możliwe, rodzice powinni być świadomi, jakie objawy wskazują na problemy z układem hormonalnym i kiedy zgłosić się do endokrynologa dziecięcego i wykonać niezbędne badania. Zaburzenia wzrostu, przyspieszone lub opóźnione dojrzewanie, ospałość czy nagły przyrost masy ciała – wszystkie te objawy mogą świadczyć o problemach z układem hormonalnym. Kiedy konieczna jest wizyta u specjalisty?
Zaburzenia wzrostu – kiedy do endokrynologa?
Najczęstszym powodem wizyty u endokrynologa dziecięcego jest niepokój związany ze wzrostem dzieci. Alarmujący powinien być zarówno zbyt mały, jak i zbyt duży przyrost wzrostu. Zazwyczaj zauważają to sami rodzice, porównując dziecko z rówieśnikami, lub lekarz podczas rutynowego bilansu. Dlaczego to tak istotne? Systematyczny przyrost wzrostu jest jednym z najważniejszych wskaźników prawidłowego rozwoju dzieci, a kiedy proces ten jest zaburzony, może to być sygnałem poważnych problemów zdrowotnych.
Do endokrynologa dziecięcego trzeba zgłosić się, kiedy wzrost dziecka zaczyna znacznie odbiegać od rówieśników, co da się zauważyć na siatkach centylowych. Przyczyną zbyt wolnego lub zbyt szybkiego wzrastania mogą być m.in. zaburzenia hormonalne, choroby przewlekłe lub czynniki genetyczne, dlatego niepokojące są wszelkie dodatkowe objawy takie jak zmęczenie i senność, przybieranie na wadze czy problemy z zachowaniem.
Jakie są objawy zaburzeń dojrzewania płciowego?
Dojrzewanie to okres dużych zmian w organizmie. Dotyczą one zarówno ciała, jak i psychiki. Jak rozpoznać, że coś jest nie w porządku i czas na wizytę u endokrynologa dziecięcego? W tym przypadku niepokojące są zmiany zachowania oraz zaburzenia snu i koncentracji, ale przede wszystkim zbyt wczesne lub zbyt późne pojawienie się cech płciowych. U dziewczynek o przedwczesnym dojrzewaniu mówimy, gdy jeszcze przed 8. rokiem życia rozpoczyna się rozwój piersi, a przed 9. rokiem życia pojawia się miesiączka. U chłopców niepokojącym sygnałem jest powiększenie jąder oraz pojawienie się owłosienia łonowego przed 9. rokiem życia. Również zbyt późne dojrzewanie jest objawem sugerującym możliwość wystąpienia problemów hormonalnych. U dziewcząt maksymalnie do 13. roku życia powinny zacząć rozwijać się piersi, a do 16. roku życia musi rozpocząć się miesiączka, natomiast u chłopców do ukończenia 14.-15. roku życia powinien rozpocząć się proces powiększania jąder i pojawiania się owłosienia łonowego.
Problemy z tarczycą u dzieci
Hormony produkowane przez tarczycę wpływają na metabolizm, wzrost i wiele innych procesów zachodzących w ciele dziecka. Zaburzenia pracy tarczycy mogą zatem mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia młodego człowieka. Nie zawsze łatwo zdiagnozować kłopoty z tarczycą, ponieważ objawy są niespecyficzne i mogą zostać pomylone z innymi dolegliwościami. Niepokojące są między innymi zaburzenia wzrostu, przewlekłe zmęczenie i ciągła senność lub przeciwnie – nadpobudliwość i drażliwość, nagły przyrost lub utrata masy ciała niezwiązane ze zmianą trybu życia, zmiany skórne np. sucha skóra, zaparcia, chłodne dłonie i stopy lub potliwość i nieprzyjemne uczucie gorąca. Szerokie spektrum objawów wiąże się z różnym ich podłożem – przyczyną może być zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy.
Bardzo istotne jest wczesne rozpoznanie problemu, dlatego w przypadku zauważenia jakichkolwiek objawów, które można połączyć ze złą pracą tarczycy, należy jak najszybciej zgłosić się do endokrynologa dziecięcego. Żeby wykluczyć lub potwierdzić kłopoty z tarczycą konieczne jest wykonanie badań krwi (TSH, FT4, FT3) oraz USG tarczycy.
Jak wygląda wizyta u endokrynologa dziecięcego?
Każda wizyta u endokrynologa zaczyna się od dokładnego wywiadu przeprowadzanego z rodzicem. Istotne jest, by powiedzieć lekarzowi o wszelkich niepokojących objawach oraz chorobach dziecka. Dodatkowe światło na sytuację może rzucić historia medyczna rodziny. Ważne jest też szczegółowe przedstawienie stylu życia dziecka – jego sposobu odżywiania, aktywności i liczby godzin snu. Po zebraniu wywiadu lekarz zabiera się za badanie fizykalne, mierzy i waży pacjenta, ocenia występowanie cech płciowych, sprawdza stan włosów, skóry i paznokci, a także osłuchuje serce i płuca i bada brzuch. Wszystko to ma na celu kompleksowe zbadanie stanu dziecka. Ostatnią ważną kwestią jest zlecenie odpowiednich badań. W zależności od przyczyn wizyty będą to badania krwi, moczu, RTG kości (w celu ustalenia wieku kostnego) i USG tarczycy.
Gdzie szukać pomocy? Endokrynolog dziecięcy Warszawa
Poszukując dobrego endokrynologa dziecięcego w Warszawie lub innej miejscowości, warto zwrócić uwagę na opinie pacjentów, doświadczenie i specjalizację lekarza. Kluczowym czynnikiem może również okazać się dostępność terminów, ponieważ często czas odgrywa dużą rolę, a wczesne postawienie diagnozy jest bardzo istotne. Dobrym pomysłem będzie przygotowanie przed pierwszą wizytą listy pytań, żeby nie zapomnieć o nich podczas spotkania, należy też wziąć ze sobą całą dotychczasową dokumentację medyczną, która może mieć znaczenie dla obecnych problemów dziecka.
